İstanbul'daki deprem büyük depremin habercisi mi? Bu sorunun yanıtı dün yaşanan İstanbul depreminin ardından araştırılıyor. Kimi uzman 6,2'lik bir depremin İstanbul'daki riskli fayın enerjisini boşaltmaya yetmeyeceği yorumunu yaparken kimisi bu fayın enerjiyi boşalttığını söylüyor. Sarsıntının beklenen İstanbul depremi olup olmadığı da tartışılıyor. Peki fay hattı nedir ve kırılırsa ne olur?
İSTANBUL’DAKİ DEPREM BÜYÜK DEPREMİN HABERCİSİ Mİ?
Marmara'yı sarsan 6.2'lik deprem, İstanbulluların beklediği o büyük deprem miydi? Yer bilimci Profesör Naci Görür, "Bunlar Marmara'da beklediğimiz büyük deprem değil. Bunlar bu fayın biriktirdiği stresi artırıyor. Yani kırılmaya zorluyor. Burada asıl deprem daha büyük ve 7'nin üzerinde olacak" dedi. Yer bilimci Prof. Dr. Şener Üşümezsoy ise bugün yaşanan depremde kırılan fayın, 1894 İstanbul Depremi'nde kırılmayan fay olduğunu belirtti. İstanbul'da büyük bir deprem beklemediğini söyleyen Üşümezsoy, stresin boşaldığını sözlerine ekledi.
Deprem bilimci Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul ve çevre illerde hissedilen 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından Habertürk'e açıklamada bulundu. Deprem dirençli kent sorununun kentsel dönüşümle çözülemeyeceğini belirten Görür, "Daha büyük deprem gelecek" dedi. Görür şöyle konuştu:
"YILLARDIR DİKKAT EDİN DİYORUM"
"Biliyorsun, depremin olduğu gün yayına çıkmak konuşmak istemiyorum. Bugün de konuşmam, çünkü yıllardır anlatıyorum; 'Dikkat edin' diyorum.. Bu konu kimsenin unutacağı, görmezden geleceği bir konu değil.
"DAHA BÜYÜĞÜ GELECEK"
Ama kimse uyarılarımızı dinlemiyor. Bu iş öyle kentsel dönüşümle çözülecek bir şey değil. Gelin İstanbul’u birlikte kurtaralım. Şehirlerimizi beraber kurtaralım. Deprem dirençli kentler yapmak kentsel dönüşümle olmaz. Planlı programlı bir amaç koyarak olur. Bu işi 10-15 yılda çözmek çok kolay. Şimdiden başlamazsanız, bakın tekrar uyarıyorum. Daha büyüğü gelecek. Bugün gitti zaten; yarınlarımızı kurtaralım."
"ASIL DEPREM 7'NİN ÜZERİNDE OLACAK"
Prof. Dr. Görür sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda ise şunları söyledi: "İstanbul’da Marmara Denizi'nde, Kumburgaz fayı üzerinde çok deprem oluyor. Değişik büyüklükte. Bunlar Marmara’da beklediğimiz büyük deprem değil. Bunlar bu fayın biriktirdiği stresi artırıyor. Yani kırılmaya zorluyor. Burada asıl deprem daha büyük ve 7’nin üzerinde olacak.
"KENTSEL DÖNÜŞÜM, DEPREME HAZIRLIK DEĞİLDİR"
Deprem; deprem olduğu zaman konuşulmayacak kadar önemli bir konudur. Depremin olmadığı zaman konuşup önlem almak lazım. Bunu başta hükümet, sonra belediye ve halk el ele vererek kenti depreme hazırlaması lazım. Kentsel dönüşüm, bina yapmak kenti depreme hazırlamak değildir. Deprem dirençli kent apayrı şeydir. Artık gerekeni halk yapmalıdır. Yapacağı şey gözetim ve denetimdir."
ÜŞÜMEZSOY: DEPREM İLE STRES BOŞALDI
Yer bilimci Prof. Dr. Şener Üşümezsoy ise bugün yaşanan 6.2 büyüklüğündeki depremde kırılan fayın, 1894 İstanbul Depremi'nde kırılmayan fay olduğunu belirtti. İstanbul'da büyük bir deprem beklemediğini söyleyen Üşümezsoy, stresin boşaldığını sözlerine ekledi. Üşümezsoy, "Bu fay kırılmayan bölgedeki fay hattıydı. Başka bir deprem riski yok. Bu oldu ve bitti diyebiliriz” dedi.
20 GÜN ÖNCEKİ AÇIKLAMASI GÜNDEM OLDU
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, 20 gün önce katıldığı bir programda da şunları söyledi: "İstanbul'da şunu söylüyorum. Santorini ile bağlı bir nokta. Oradaki düşey fay büyük depremler yaratıyor. Ama İstanbul'da da öyle depremler varmış. Ama arkadaşların hatası, Kuzey Anadolu Fayı ile yani yanal hareket eden fay ile uçurum gibi çöken fayı aynı sistem içerisine koymak istiyorlar. Santorini'den hareket ederek bilimsel bir temel ortaya çıkıyor. Kumburgaz ve Silivri'de 6 buçuğa yakın 6 gibi bir deprem olabilir. Orada da bu gördüğümüz heyelanlı bölgeler çalışabilir. Ama genel planda büyük deprem söz konusu değil. "
FAY HATTI KIRILIRSA NE OLUR?
Fay hattının kırılması, yer kabuğunda ani bir enerji boşalmasına neden olur. Bu boşalma sarsıntı şeklinde hissedilir ve depreme yol açar.
Kırılma anı ve kırılan fayın uzunluğu, depremin büyüklüğünü belirler. Kırılma ne kadar büyük ve derin olursa, deprem de o kadar şiddetli olur.
FAY HATTI KIRILINCA NELER YAŞANIR?
1- Kırılma yer kabuğunun üst katmanlarına kadar ulaşırsa, yüzeyde ciddi sarsıntılar yaşanır.
2- Binalar, köprüler ve altyapılar zarar görebilir.
3- Özellikle yerleşim yerlerine yakın faylar kırıldığında can kaybı riski artar.
4- Ana depremin ardından, kırılmanın devamı niteliğinde artçı depremler meydana gelir.
5- Kırılma deniz altında gerçekleşirse tsunami oluşabilir. Karasal alanlarda ise heyelan gibi ikincil afetler tetiklenebilir.
