6 Şubat tarihinde Kahramanmaraş ve 10’i sarsan büyük depremin yankıları sürüyor. Bir taraftan afet bölgesindeki enkaz kaldırma ve yardımlaşma faaliyetleri sürerken bir taraftan da uzman isimler afetin bilimsel yönüyle ilgili çalışmalar yapıyor. Haftalardır ülkenin gündeminde olan afet, medyanın da ana gündem maddesi olurken, bu süreçte çokça tartışılan habercilik, dezenformasyon, toplumsal hassasiyet gibi konular akademik bir çalışmada ele alındı. İstanbul Merkezli Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Derneği hem gazeteciler hem de vatandaşların faydalanabileceği bir afet haberciliği rehberi hazırladı.
43 MADDELİK BİR REHBER HAZIRLANDI
Hazırlanan çalışma, Medya Okuryazarlığı Araştırmaları Dergisi Editörler Kurulu tarafından bir açıklama ile duyrulurken, özellikle medya kuruluşlarına ve habercilere yönelik hazırlanan çağrıda şu ifadelere yer verildi: “Türk medyasının 6-21 Şubat tarihleri arasındaki habercilik uygulamalarını dikkate alarak akademi, sivil toplum ve medya dünyasından altmışı aşkın kişinin değerlendirme ve katkılarıyla hazırlanan rehber, “İnfodemi ve Afet Haberciliği”, “Can Güvenliğini Korumak”, “İnsan Haysiyetini Koruyan Habercilik”, “Toplumsal Direnci Güçlendirmek” ve “Habercileri ve Haberciliği güçlendirmek” başlıkları altında 43 maddeden oluşuyor.”
CAN GÜVENLİĞİ VE İNSAN HAYSİYETİ ÖN PLANA ÇIKARILDI
“Doğru, yanlış, sahte veya çarpıtılmış bilgileri birbirinden ayırt edememenin can güvenliğini tehdit ettiği, hatta insan hayatına mal olabildiği afet dönemlerinde güçlü habercinin, kaliteli haberciliğin ve kurumsallaşmış bir medyanın hayatiyeti izahtan varestedir. Buradan hareketle bir deprem ülkesi olan Türkiye’de ‘can güvenliği ve insan haysiyeti’ni odağa alan bir haberciliğe duyulan ihtiyaca katkı yapması ümidi ve beklentisi ile hazırladığımız Afet Haberciliği Rahberi’nde yer alan konulardaki hassasiyetinize teşekkür eder, sağlıcakla iyi çalışmalar dileriz.”
İŞTE O MADDELER
1-İnfodemi ve Afet Haberciliği
2-Can Güvenliğini Korumak
3-İnsan Haysiyetini Koruyan Habercilik
4-Toplumsal Direnci Güçlendirmek
5-Habercileri ve Haberciliği Güçlendirmek
1.İnfodemi ve Afet Haberciliği
-Afetlerde, yanlış bilginin yayılması can güvenliğini tehdit eder.
-Can güvenliği riskini azaltmanın yollarından biri de doğru ve güncel haberdir.
-Doğru ve güncel haberin en önemli kaynağı, kurumsallaşmış medyadır.
2.Can Güvenliğini Korumak
-Doğru ve güncel haber afet bölgesinde hayat kurtarabilir.
-Sahte ve yanlış haber ölüme bile yol açabilir.
-Can güvenliğini riske atan yayıncılıktan uzak durulmalıdır.
-Arama kurtarma çalışmalarını zafiyete uğratacak her tür tutum ve davranıştan kaçınılmalıdır.
3.İnsan Haysiyetini Koruyan Habercilik
-İnsan haysiyetini gözetmek öncelikli ve esastır.
-Habercilik için afetzedelerin hakları ihlal edilemez.
-Afetzedeleri incitecek görsellerin kullanımından kaçınılmalıdır.
4.Toplumsal Direnci Güçlendirmek
-Doğru ve güncel haber toplumsal direnç için de büyük ihtiyaçtır.
-Duyumu haberleştirerek dolaşıma sokmak toplumsal barışa tehdittir.
-Afetzedeler arasında hiçbir şekilde ayrım yapılamaz.
5.Habercileri ve Haberciliği Güçlendirmek
-Doğru ve güvenilir haber için öncelikle habercinin güçlü ve güvende olması gerekir.
-Kaliteli habercilik için habercilerin özlük hakları geliştirilmelidir.
-Haberciler, öncelikle halka ve gerçeklere karşı sorumludur.
-Daha kaliteli haber için afet bölgelerinde rotasyonlu çalışma uygulanmalıdır.
-Medya kuruluşlarında Teyit ve İnfodemi Editörlüğü kurulmalıdır.
