Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, onur konuğu olarak katıldığı Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Konseyi Toplantısı'nda önemli açıklamalarda bulundu.
Karahan toplantıda yaptığı konuşmada kredi faizlerindeki değişimleri ve politika faiziyle olan ilişkisini değerlendirdi. Karahan konuşmasında "Merkez Bankası'nın politika faizlerini düşürdüğü dönemde piyasa faizleri neden yükseldi?" sorusuna yanıt verdi.
Karahan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şunlar:
- Üç hedefimiz vardı, rezerv yeterliliği, KKM bakiyesini azaltmak ve fiyat istikrarını sağlamak.
- En önemli önceliğimiz fiyat istikrarı
- Dezenflasyon sürüyor ve sürecek. Bu düşüşü sağlamak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz
- Yüksek enflasyon dönemlerinde büyümenin çok oynak olduğunu görüyoruz
ENFLASYONA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
- Bazı gruplarda enflasyon daha düşük, bazı gruplarda daha yüksek. Temel mallarda enflasyon manşetin çok daha altında olduğunu görüyoruz
- Dezenflasyon süreci devam etmekle birlikte hızı biraz yavaşladı. Bu dönemde manşet enflasyonda gıda fiyatları kaynaklı bir oynaklık gördük
- Beklentilerdeki gıda kaynaklı bozulma yılsonu enflasyonunu etkiledi
- Kira ve eğitimde enflasyon manşetin iki katından fazla olduğunu görüyoruz
- Kira enflasyonunda deprem etkisi öne çıkıyor. Büyük şehirlere göç fiyatlarda enflasyonist baskıya yol açtı
- Öncü veriler kira enflasyonunun manşet enflasyona yakınsayacağını gösteriyor
Piyasa faizleri nasıl düşer?
- Hane halkı ve reel sektör için önemli olan piyasadaki faizler. Piyasa faizleri piyasa koşulları içinde şekilleniyor
- Merkez Bankası olarak biz politika faizini belirliyoruz. Dolayısıyla kısa vadeli faizler büyük ölçüde Merkez Bankası politika faizi üzerinden şekilleniyor
- Fakat hem vatandaşın yaşam standartları ve yatırım ortamı için önemli olan uzun vadeli kredi faizleri. Bu tür faizlerde politika faizi tek belirleyici değil. Uzun vadeli kredilerde krediyi veren kurumlar paranın değerini koruyabilmek adına fonlama maliyetinden çok o vadede beklenen enflasyonu baz alıyor. Bu nedenle bu tür kredilerde Merkez Bankası politika faizinin etkisi nispeten sınırlı
- Uzun vadeli kredi faizleri daha çok enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyon beklentileri ve belirsizlik üzerinden şekilleniyor.
- Merkez Bankası'nın politika faizlerini düşürdüğü bu dönemde piyasa faizleri neden yükseldi? Bunu anlamak için bu dönemdeki enflasyon beklentilerine bakmak yeterli. Enflasyon beklentileri bu süreçte 25 puandan fazla yükseldi. Bu nedenle finansal piyasadaki aktörler fonlama maliyeti düşse de bunu orta ve uzun vadeli kredilere yansıtmaktan çekindiler. Sonuç olarak piyasadaki faizler politika faizinden farklı yönde hareket etti.
- Tersi örnekler de mümkün haziran ayında TCMB olarak faizleri sabit tutmayı tercih ettik. Ancak bu dönemde hem mayıs hem haziran ayı enflasyonunun olumlu gelmesiyle birlikte enflayson beklentileri iyileşti ve fonlama maliyetleri düşmemiş olsa dhai piyasa faizleri ciddi ölçüde geriledi.
