Bilim insanları, insan beyninin yaşam boyunca 5 gelişim evresinden geçtiğini ve 9 yaşından 32 yaşına kadar ergenlik dönemini yaşadığını ortaya koydu. Cambridge Üniversitesi araştırmacıları, doğumdan 90 yaşına kadar yaklaşık 4 bin kişinin beyin taramalarını analiz ederek beynin yaşam boyu nasıl değiştiğine ilişkin detaylı bir harita çıkardı.
5 ANA DÖNEM VE 4 KRİTİK KIRILMA NOKTASI
Çalışma, beyin gelişiminin 9, 32, 66 ve 83 yaşlarında ortaya çıkan dört önemli dönüm noktasıyla birbirinden ayrılan beş geniş dönemde gerçekleştiğini ortaya koydu.
0-9 YAŞ: İLK GELİŞİM SÜRECİ
Doğumdan 9 yaşına kadar geçen aşamada, beyindeki nöronlar arasındaki bağlantıların büyük bir kısmı budanırken, daha aktif ve etkili olanlar korunuyor.
9-32 YAŞ: EN VERİMLİ BAĞLANTI AĞI-ERGENLİK DÖNEMİ
Bu dönem, beynin iletişim ağlarının en verimli hale geldiği “ergenlik dönemi” olarak tanımlandı. Araştırmacılar, 20’li yaşların sonuna gelindiğinde davranışların ergenlikle karıştırılmaması gerektiğini vurgulayarak değişimin yalnızca bağlantıların gelişim yönünde olduğunu ifade etti.
32 YAŞ SONRASI: DAHA İSTİKRARLI BİR YAPI
32 yaşından itibaren beyin yapısı daha dengeli ve istikrarlı bir düzene geçiyor.
66 VE 83 YAŞ: ERKEN VE GEÇ YAŞLANMA
66 yaşındaki kırılma noktası “erken yaşlanma”, 83 yaşındaki ise “geç yaşlanma” dönemi olarak belirlendi. Bu süreçlerde beyindeki bağlantı verimliliğinin düşmesi, yaşa bağlı sağlık sorunları ve beyaz madde yapısındaki bozulmalarla ilişkilendirildi. Araştırma sonuçları, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
