SGK uzmanı Özgür Erdursun, engelli yurttaşların uzun yıllardır yararlandığı vergi indirimiyle emeklilik uygulamasının 14 Ocak 2025 itibarıyla tamamen kaldırıldığını bildirdi. SGK uzmanı Özgür Erdursun’un verdiği bilgiye göre, 15 Ocak 2025’te yürürlüğe giren 7538 sayılı Kanun ile engelli emekliliği sistemi köklü biçimde yenilendi. Yeni dönemde kişinin hastalığının adı değil, hastalığın çalışma gücü üzerindeki etkisi esas alınacak.
VERGİ İNDİRİMİYLE EMEKLİLİK SİSTEMİ SONA ERDİ
Yeni düzenlemeyle, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında verilen “engelli vergi indirimi belgesi” artık emeklilik hakkı sağlamayacak. Erdursun, bu değişikliğin yalnızca teknik bir mevzuat düzenlemesi olmadığını, sosyal güvenliğe erişimden aylık bağlama süreçlerine kadar tüm yapıyı yeniden şekillendirdiğini ifade etti.
ESKİ BAŞVURULAR KORUNACAK
Hak kaybı yaşanmaması için 15 Ocak 2025 öncesinde başvuru yapanların eski sistemden yararlanacağı belirtildi. Erdursun, “Bu tarihe kadar vergi indirimi belgesiyle başvuru yapmış olanlar için eski sistem korunacak. Bu kişiler hak kaybına uğramayacak” dedi.
ÇALIŞMA GÜCÜ KAYBI YENİ KRİTER OLDU
Artık emeklilik için yüzde 40–59 arası çalışma gücü kaybı oranı aranacak. Değerlendirmeler Erişkinler İçin Engellilik Yönetmeliği kapsamında yürütülecek. Erdursun, yeni yaklaşımı “Kişinin hastalığı değil, hastalığın onun çalışma gücünü ne kadar azalttığı ölçülüyor” sözleriyle özetledi.
PRİM VE SİGORTA SÜRELERİ GÜNCELLENDİ
Kanunla birlikte prim gün sayıları ve sigortalılık süreleri yeniden tanımlandı:
Yüzde 50–59 kayıp oranı için: 16 yıl sigortalılık + 3700 gün
Yüzde 40–49 kayıp oranı için: 18 yıl sigortalılık + 4100 gün
Vergi indirimine dayalı eski prim yapısı tamamen kaldırıldı.
AYLIK BAĞLAMA ORANINA ALT SINIR GETİRİLDİ
Düşük emekli maaşı riskini sınırlamak amacıyla alt sınır koruması uygulanacak. Erdursun, “5400 gün üzerinden bağlanan aylıklar için ABO en az yüzde 30, 2000–2008 dönemi için hesaplanan kısmi aylıklarda ise ABO en az yüzde 60 olacak.” bilgisini paylaştı.
RAPOR VE KONTROL MUAYENELERİ YENİDEN DÜZENLENDİ
Yeni sistemde tüm raporlar yalnızca yetkili hastanelerden alınacak, eski tip raporlar geçerli sayılmayacak. Kontrol muayeneleri Tebligat Kanunu çerçevesinde yapılacak. Engel oranı yüzde 40’ın altına düşerse emekli aylığı kesilebilecek.
HANGİ HASTALIKLAR ÇALIŞMA GÜCÜ KAYBINA SEBEP OLUYOR?
Erdursun, yüzde 40 ve üzeri çalışma gücü kaybı oluşturabilen hastalık gruplarını açıkladı. Epilepsi, inme, Parkinson, MS, demans, ağır psikiyatrik rahatsızlıklar, kanser türleri, böbrek ve kalp yetmezlikleri, AIDS, KOAH, uzuv kayıpları ve çeşitli sistemik hastalıklar bu kapsamda bulunuyor.
