ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN
İngiliz bilim adamları tarafından 1809 yılında icat edilen, dünyada bir zamanlar yaygın olarak kullanılan kibrit, son yıllarda yerini çakmağa bıraktı. Ateş yakma aracı olarak kullanılan kibrit artık istediği ilgiyi görmese de kibrit kutularını biriktirerek tarihe iz tutan isimler de bulunuyor. Bu isimlerden biri de Vanlı iş insanı Feridun Irak. Koleksiyon oluşturma tutkusu olan ve gazete de biriktiren Irak, geçmişe ışık tutan ve birbirinden farkı motiflerin yer aldığı kibrit kutuları da biriktirmiş.
VANLI İŞ İNSANI IRAK 1970’Lİ YILLARDAN BERİ KİBRİT KUTUSU BİRİKTİRİYOR!
Vanlı iş insanı Feridun Irak, küçük yaşlarda bakkala giderken kibrit kutularındaki motifler ilgisini çekiyor ve kibrit kutusu biriktirmeye karar veriyor. Kibrit kutusu biriktirme serüveni 1970’li yıllarda başlayan Irak zaman içerisinde yüzlerce kutu biriktiriyor. Irak, her ne kadar Van depreminde kibrit kutularının çoğunu kaybetse de kalanlara gözü gibi bakıyor. Irak’ın koleksiyonunda yer alan kibrit kutularının üzerinde tarihi yapılar, kültür varlıkları, halka ulaştırılmak istenilen mesajlar, kadın motifleri, hayvan ve bitki desenleri bulunuyor. Vanlı iş insanı Irak’ın koleksiyonunda çok eski yıllara ait kibrit kutuları bulunurken, yurt dışından olan kibrit kutuları da dikkat çekiyor.
IRAK’IN KİBRİT KUTUSU KOLEKSİYONU GEÇMİŞE IŞIK TUTUYOR…
Kibrit kutularındaki motiflerin dikkatini çektiğini ve kibrit kutusu biriktirmeye böyle başladığını dile getiren Irak, “Kibrit insanoğlunun hayatında ayrılmaz bir parçadır. 1800’lü yıllarda icat ediliyor. 1932’de Türkiye’de tekel ilk fabrikasını kuruyor. 1980’li yıllara kadar bakkallarda ilk gözünüze çarpan ürün kibrit oluyordu. O dönemlerde sadece sigara yakmak için değil gaz ocaklarını yakmak için, sobaları yakmak için kullanılırdı. Ayrılmaz bir parçaydı. 1980’li yıllarda globalleşen dünyada ekonomik sınırların kalkmasıyla, çakmakların yaygınlaşmasıyla birlikte kibritler hayatımızdan çıkmaya başladı. Kibritin yaygın olduğu dönemde günlük hayatta kullanılmak için alınan kibritlerde farklı farklı desenler olduğu dikkatimi çektiğinde biriktirmeye başladım” dedi.
YÜZLERCE KİBRİT KUTUSU BİRİKTİREN IRAK, ÇOĞUNU DEPREMDE KAYBETTİ
Irak, kibrit kutularındaki motiflere değinerek, “Çok daha fazla kibritim vardı ama Van depreminde evimiz ağır hasar aldığından taşındık ve büyük bir bölümü kaybettik. Kibritlerin üzerinde çok ilginç desenler var. Birinin üzerinde ekmeği israf etmemek için ‘Ekmeği İsraf Etmeyin’ yazıyor. Bugün milyonlarca ton ekmek israf ediliyor. Ta yıllardan önce ekmeğin israf edilmemesine dikkat çekilen kibritler yapılmış. Okumaya teşvik etmek için Hürriyet Gazetesi’nin ‘Okuyorum, Görüyorum, Biliyorum’ diye bir yazısı var bir kibritin üzerinde. Aspirinin ve Nivea’nın reklamının olduğu kibritler var. O günden bugüne kadar hatıra oldular. Geçen gün evde etrafı kolaçan ederken gözüme çarptı. Gördüğüm zaman mutlu oldum” diye konuştu.
KOLEKSİYONDA YURT DIŞINDAN KİBRİT KUTULARI DA BULUNUYOR
Yurt dışından olan kibrit kutularına da değinen Irak, “Başka ülkelerden olan kibritler de var. Başka ülkelere giden büyüklerimizden aldığım kibritlerdir bunlar. Kibrit biriktirdiğimi duyanların verdiği kibritler vardı ve bana getirirlerdi. Bütün ebeveynlere tavsiyem; çocuklarını bir şeyler biriktirmeye, koleksiyon yapmaya teşvik etsinler. Çok güzel bir anı oluyorlar” ifadelerini kullandı.