Van’da 11 ayın sultanı Ramazan ayının gelmesiyle birlikte iftar menülerinde fiyatlar adeta tavan yaptı. Ramazan ayında oruç tutan vatandaşlar, iftar sofralarını kurmak için restoranlara yönelirken karşılaştıkları fiyatlarla adeta şaşkına döndü. Kentte Ramazan öncesi 500 TL olan menüler, şu anda bin TL’den başlıyor. Ramazan öncesi 500 TL olan menüler bin TL’den başlarken, iki kişilik iftar yemeği en az 2 bin TL’ye mal oluyor. Van’ın ekonomik durumu göz önünde bulundurulduğunda bu fiyatlar, aileleri zora sokarken, konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB-TESMER) Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Şahin, Van’da iftar menülerinin astronomik fiyatlarla sunulmasının Ramazan’ın ruhuna da ters düştüğünü dile getirerek esnafların fırsatçılığı tercih ettiğini söyledi. Şahin ayrıca yetkilileri denetime davet etti.
VAN’DA DIŞARDA İFTAR YAPMAK LÜKS OLDU
Uzun bir süredir artan fiyatlardan dolayı vatandaşın gitmekte zorlandığı restoranlar Ramazan ayı ile birlikte tam anlamıyla bir lükse dönüştü. Van’da Ramazan ayında iftarını dışarıda yapmak isteyen vatandaşlar, menü fiyatlarını görünce büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. Bir süredir devam eden artışlara Ramazan’da bir yenisi eklenirken Van’da, Ramazan öncesi ortalama 500 TL olan iftar menüleri kişi başı bin TL civarında sunulmaya başlandı. İki kişilik bir iftar yemeğinin maliyeti en az 2 bin TL’yi buluyor. Restoranların fiyatlarını neredeyse iki katına çıkarması vatandaşın dışarda iftar yapamamasına neden oluyor.
ŞAHİN: VAN’DA DIŞARDA İFTAR YAPMAK İMKÂNSIZ HALE GELDİ
Konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan Mali Müşavir İbrahim Şahin, Van’da işletmelerin Ramazan ayında uyguladığı fiyat politikasını eleştirerek, “Van, Türkiye’nin kişi başına düşen gelir sıralamasında sonlarda yer alıyor. TÜİK verilerine göre Van, Türkiye genelinde ekonomik olarak en zayıf illerden biri. İşsizlik, düşük gelir seviyesi ve sosyo-ekonomik zorluklar Van’daki yaşam koşullarını oldukça zorlaştırıyor. Van halkının büyük bir kısmı asgari ücretle geçiniyor. Hal böyleyken Ramazan ayında iftar menülerinin fiyatlarının iki-üç kat artması, vatandaşın bütçesini ciddi anlamda zorluyor. Normal şartlarda bile dışarıda yemek yemek lüks sayılırken, bu fiyatlarla iftar yapmak artık imkânsız hale geldi. İki kişilik bir iftar yemeği en az 2 bin TL’yi buluyor. Bu durum zaten zor durumda olan vatandaşları daha da sıkıntıya sokuyor. Özellikle kalabalık aileler için dışarıda iftar yapmak artık hayalden öteye geçemiyor.” dedi.
ŞAHİN: GÖRÜYORUZ Kİ BİRÇOK İŞLETME FIRSATÇILIK YAPIYOR!
Şahin, kentteki işletmelerin bu ayın manevi değerinden ziyade fırsatçılık yaptığını belirterek, “Elbette son dönemde gıda fiyatlarında artışlar yaşandı. Restoran sahipleri de bu durumu gerekçe gösteriyor. Ancak maliyet artışları, iftar menülerinin fiyatlarının bir anda iki-üç katına çıkmasını haklı çıkaracak bir sebep değil. Örneğin, et ve sebze fiyatlarındaki artışlar yüzde 50 civarında olsa da iftar menülerinin fiyatları yüzde 100’den fazla artmış durumda. Bu durumda maliyet artışlarının ötesinde, Ramazan ayını ticari kazanca dönüştürme çabası olduğunu söylemek yanlış olmaz. Eğer gerçekten maliyetler nedeniyle fiyat artışı yapılıyor olsaydı, daha şeffaf bir şekilde açıklamalar yapılır, maliyet kalemleriyle ilgili somut veriler paylaşılırdı. Fakat görüyoruz ki birçok işletme, bu ayın manevi değerinden ziyade ticari kazancı ön planda tutarak, fırsatçılık yapmayı tercih etmiş durumda.” ifadelerini kullandı.
VATANDAŞIN CEBİNİ ZORLUYOR…
Şahin, işletmelerin vatandaşın cebini zorladığının altını çizerek şunları aktardı: “Ramazan, sadece oruç tutmak değil, aynı zamanda yardımlaşmanın, paylaşmanın ve dayanışmanın en yoğun yaşandığı aydır. İslam kültüründe ve geleneklerimizde, bu ayda ihtiyaç sahiplerine destek olmak, fakir fukarayı gözetmek çok önemli bir yere sahiptir. Normalde esnafın, Ramazan ayında özellikle dar gelirli ailelere yönelik uygun fiyatlı menüler hazırlamasını beklerdik. Ancak görüyoruz ki bazı işletmeler, bu manevi atmosferden ilham almak yerine, tam aksine fiyatları artırarak vatandaşın cebini zorluyor.”
İFTAR MENÜLERİ ASTRONOMİK RAKAMLARA SUNULUYOR
İftar menülerinin astronomik fiyatlarla sunulmasının Ramazan’ın ruhuna da ters düştüğünü dile getiren Şahin, “İftar sofralarının bolluk ve bereketle anıldığı bu ayda, iftar menülerinin astronomik fiyatlarla sunulması, Ramazan’ın ruhuna da ters düşüyor. Esnafın Ramazan ayında manevi bir sorumluluk hissederek daha duyarlı ve anlayışlı davranması gerekirdi. Fakat görüyoruz ki birçok işletme, Ramazan ayını ticari fırsata çevirmiş durumda. Bu durum, toplumsal dayanışmayı zedelediği gibi esnafa olan güveni de sarsıyor.” diye konuştu.
DIŞARDA İFTAR HAYAL OLMAYA BAŞLIYOR
Şahin, yüksek fiyatlardan dolayı vatandaşın evde iftar yaptığını ifade ederek, “Van Büyükşehir Belediyesi’nin ve bazı hayır kurumlarının ücretsiz iftar hizmetleri, bu süreçte dar gelirli vatandaşlar için kurtarıcı oluyor. Ancak herkes bu imkânlara erişemiyor. Özellikle kalabalık aileler ve öğrenciler, dışarıda iftar yapmaktansa evde iftar sofraları kurmayı tercih ediyor. Yüksek fiyatlar nedeniyle dışarıda iftar yapamayan vatandaşlar, esnafın da müşteri kaybetmesine sebep oluyor. İşletmeler, kısa vadeli kazanç uğruna uzun vadeli müşteri kaybetme riskiyle karşı karşıya. Eğer daha makul fiyat politikaları izleselerdi, hem kendileri kazanırdı hem de halk bu manevi ayda daha rahat iftar yapabilirdi.” diye aktardı.
ŞAHİN: DENETİMLER SIKLAŞTIRILMALI, FIRSATÇILIĞA GEÇİT VERİLMEMELİ
Fiyat denetimlerinin sıkılaştırılması gerektiğini vurgulayan Şahin şunları söyledi: “Bu tür durumların önüne geçmek için yerel yönetimlerin ve ilgili kamu kurumlarının denetimleri artırması gerekiyor. Ramazan ayında yapılan bu haksız fiyat artışlarına karşı sıkı denetimler yapılmalı. Zabıta ekipleri, restoranlarda ve lokantalarda fiyat kontrolleri yaparak fırsatçılık yapan işletmelere gerekli cezai işlemleri uygulamalı. Bunun yanı sıra, vatandaşların da bu tür durumları ilgili kurumlara bildirmesi büyük önem taşıyor. Eğer bir restoranda fahiş fiyat artışı görülüyorsa, bu durumun şikâyet edilmesi, hem diğer vatandaşların mağdur olmasını engeller hem de haksız kazanç elde eden işletmelere caydırıcı bir mesaj verir. Denetimlerin etkin olmasıyla esnaflar da kendine çeki düzen verir.”
“İŞLETMELER RAMAZAN’IN MANEVİ ATMOSFERİNİ GÖZ ARDI EDEREK SADECE KISA VADELİ KAZANCA ODAKLANDI”
Bu durumun toplumda güvensizlik yarattığını ve esnafın bu durumdan ders alması gerektiğini vurgulayan Şahin sözlerini şöyle tamamladı: “Esnaflar, uygun fiyatlarla hazırlayacakları iftar menüleriyle daha geniş kitlelere ulaşabilir, müşteri sadakatini artırabilirlerdi. Örneğin, ailelere özel uygun fiyatlı menüler ya da öğrencilere yönelik indirimler sunarak hem kazanç sağlayabilirlerdi hem de halkın takdirini kazanabilirlerdi. Fakat görüyoruz ki birçok işletme, Ramazan’ın manevi atmosferini göz ardı ederek sadece kısa vadeli kazanca odaklandı. Bu durum, hem toplumda güvensizlik yaratıyor hem de esnafın itibarı zedeleniyor. Uzun vadede müşteri memnuniyeti ve güven kazanmak, kısa vadeli yüksek kazançlardan çok daha değerlidir. Umarım işletmeler bu durumdan ders alır ve daha duyarlı bir yaklaşım sergilerler.”
