Türkiye’de küçükbaş hayvan varlığı bakımından ilk sırada yer alan ve ekonomisi büyük ölçüde tarım ve hayvancılığa dayanan Van’da kuraklık her geçen yıl daha büyük bir tehdit haline geliyor. Meteoroloji verilerine göre 2024-2025 yılında yağışlar geçen yıla göre yüzde 52, uzun yıllar ortalamasına göre ise yüzde 36 oranında azaldı. Bu durum, özellikle Van’ın üç merkez ilçesi olan Tuşba, Edremit ve İpekyolu’nda ciddi verim kayıplarına yol açtı. Kuru alanlarda ekilen buğday, arpa ve yem bitkileri boylanamadan kurumaya başlarken, meralardaki ot verimi de büyük ölçüde düştü. Hayvancılıkla geçimini sağlayan binlerce Vanlı üretici, hayvanlarını besleyemez duruma gelirken, çiftçiler ise kuraklık nedeniyle bir sonraki sezon ekim yapamayacaklarını dile getiriyor. Konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan Tuşba Ziraat Odası Başkanı Hasan Özgökçe, kuraklığın Van’ın tarım ve hayvancılığını tehdit ettiğini belirterek, önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
BAŞKAN ÖZGÖKÇE: VAN’DA KURAKLIK CİDDİ BİR TEHDİT HALİNE GELDİ
Başkan Özgökçe, Van’da kuraklığın etkilerini dile getirerek, “Van’da son yıllarda tarımsal kuraklık, özellikle yağışların azalması ve sıcaklıkların artmasıyla ciddi bir sorun haline gelmiştir. Bu durum, tarım ve hayvancılık faaliyetlerimizi olumsuz etkilemiş, su kaynaklarının azalmasına ve tarımsal üretimde verim kayıplarına neden olmuştur. Van’da son yıllarda artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar nedeniyle kuraklık ciddi bir tehdit haline geldi. Yağışların yetersiz olması, su kaynaklarının azalmasına, tarım ve hayvancılıkta ise büyük verim kayıplarına yol açtı” dedi.
VAN’DA BU YILKİ YAĞIŞLAR GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE 52 AZALDI!
Özgökçe, Meteoroloji 14. Van Bölge Müdürlüğü’nden aldıkları verilerine göre Van’da yağışların geçen yıla oranla yüzde 52 düştüğünü belirterek, “Toprak Mahsulleri Ofisi’nin Nisan 2025 yağış raporuna göre, Türkiye genelinde yağışlar son yedi ayda normale göre yüzde 25, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 26 oranında azaldı. Bu düşüş, son 11 yılın en düşük su yılı yağış seviyesini oluşturdu. Meteoroloji 14. Van Bölge Müdürlüğü verilerine göre ise, 1 Ekim 2024-26 Mayıs 2025 tarihleri arasında Van’da yağışlar, uzun yıllar ortalamasına göre yüzde 36, geçen yıla göre ise yüzde 52 oranında azaldı” ifadelerini kullandı.
VAN’IN 3 MERKEZ İLÇESİNDE DURUM DAHA VAHİM!
Van’daki üç merkez ilçenin kuraklıktan en çok etkilenen ilçeler olduğunu aktaran Özgökçe, “Tuşba, İpekyolu, Edremit ilçelerindeki köylerde saha çalışması yaptık. Bu üç merkez ilçenin kuraklıktan en çok etkilenen bölgeler olduğunu gözlemledik. Diğer ilçelerimizde de bundan sonra yağış gelmemesi durumunda verim kaybı yaşanacaktır. Özellikle kuru alanda, buğday ve arpaların boyları çok kısa kalmış, başak açıp sararmaya başlamıştır. Bazı ilçelerimizde ise tarlaların birçoğu biçilmeyecek durumdadır” diye konuştu.
“BU GÜNDEN SONRA YAĞACAK YAĞIŞLARIN DA PEK FAYDASI OLMAYACAK”
Özgökçe, bu günden sonra yağacak yağışların faydasının olmayacağını belirterek şunları söyledi: “Van’da sonbaharda ekim yapılmaktadır. Ekim, Kasım ve Aralık aylarında yeterli yağış gelmediğinden buğday ve arpalar yeterince gelişememiştir. Kış mevsiminde de kar yağışları az olduğundan ürünlerin üstü çoğunlukla açık kalmıştır. İlimizde bu yıl kuru ve sulu alanlarda verim kayıplarının çok olacağını tahmin ediyoruz. Bu günden sonra yağacak yağışların da pek faydası olmayacak.”
KURAKLIK VAN’DA TARIM VE HAYVANCILIĞI VURDU!
Yem bitkilerinde de verim kaybının olacağını ifade eden Özgökçe, “Yem bitkilerinde de durum pek farklı değildir. Kuru alandaki yem bitkileri boyları kısa kalmış ve şimdiden kurumaya başlamıştır. Yem bitkilerinde de verim kaybının çok olacağını tahmin ediyoruz. İpekyolu, Edremit ve Tuşba ilçelerimizde, kışın az kar yağdığından ve ilkbahar aylarında da istenilen yağmurlar gelmediğinden dolayı meralardaki otların boyları kısa kalmış ve sararmaya başlamıştır” diye aktardı.
ZOR GÜNLER YAŞAYAN VANLI ÇİFTÇİDEN DESTEK ÇAĞRISI
Çiftçilerin kuraklıktan olumsuz etkileneceklerini belirten Özgökçe, “Van’da ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılık yapılıyor. İlimiz geçmişten bu yana bu sektörlerle geçimini sağlamaktadır. Ancak meralardaki ot miktarının azalması, hem küçükbaş hem de büyükbaş hayvan yetiştiricilerini zor durumda bıraktı. Üreticiler, hayvanların beslenmesinde büyük sıkıntılar yaşayacakları görüşünde. Saha çalışmalarında kuraklıktan etkilenen çiftçilerimizle yaptığımız görüşmelerde, devletin acilen destek vermesini talep etmektedirler. Aksi halde bir sonraki sezonda üretim yapamayacaklarını ifade etmişlerdir. Çiftçiler, tarım sigortalarının kapsamının genişletilmesini, borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini ve tarım BAĞ-KUR primlerinin düşürülmesini talep etmektedir” şeklinde konuştu.
ÖZGÖKÇE: SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER ŞART
Alınması gereken tedbirleri dile getiren Özgökçe sözlerini şöyle tamamladı: “Önümüzdeki yıllar için su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı, tarımsal üretimin desteklenmesi ve kuraklık riskine karşı önleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir. Suyu tasarruflu ve planlı kullanmak gerekir. Su kaynaklarının verimli kullanılması şart. Açık sulama kanallarından vazgeçilip kapalı basınçlı sistemlere geçilmeli. Mevcut barajlar yenilenmeli, yeni barajlar ve göletler inşa edilmeli. 40 yıldan uzun süredir hizmet veren sulama sistemleri modernize edilmeli. Kuraklıktan dolayı kaliteli tohum elde edilemedi. Devletin çiftçiye acil tohum desteği sağlaması gerekiyor. Tarım Kredi Kooperatifleri ve bankalara olan borçlar faizsiz ertelenmeli. Çiftçiye maddi destek sağlanmalı. Uzun vadede kuraklığın önüne geçmek için ağaçlandırma projeleri hayata geçirilmeli.”
