Sahip olduğu birçok önemli potansiyele rağmen daha çok tarım ve hayvancılık ile bilinen Van’da, eski günlere dönüş sağlanmada atılan adımlar bir türlü başarılı olmuyor. Türkiye’nin en fazla küçükbaş hayvan varlığına sahip ili olmasına, tarımsal alanların varlığına rağmen, çiftçilerin ve hayvancılık ile uğraşan kesimlerin ekonomik sorunlar üretimde ciddi sıkıntılar yaşatıyor. Artan maliyetler nedeniyle zor günler geçiren Vanlı çiftçiler bu kez de destek ödemelerinin gecikmesiyle sıkıntıya düşerken Vanlı çiftçilerin geçen yıla ait prim destek ödemelerini henüz almaması sorunu ikiye katlıyor. Halihazırdaki yüksek maliyetler ve kar düşüklüğü nedeniyle zor durumda olan çiftçinin sıkıntıları devam ederken Şehrivan’a konuşan Tuşba Ziraat Odası Başkanı Hasan Özgökçe, çiftçilerin destekleri zamanında alamadığı için gübre ve mazot almakta zorlandığını ifade etti “Desteklerin toplu ve zamanında ödenmesi şart” diyen Özgökçe, mevcut sıkıntılardan dolayı tarım ve hayvancılık yapan oranın azalmasına da vurgu yaptı.
BAŞKAN ÖZGÖKÇE: VAN’DA ÇİFTÇİLER ZOR GÜNLER YAŞIYOR!
Başkan Özgökçe, Van’daki besicilerin de ekonomik sıkıntılar yaşadığını belirterek, “Van’da hayvancılık yapan üreticilerimiz artan maliyetler nedeniyle kar edemiyor. Yem, ilaç, elektrik gibi temel giderler her geçen gün yükseliyor. Özellikle küçük ölçekli besiciler, desteklerin gecikmesi nedeniyle hayvanlarını satmak zorunda kalıyor. Bu durum, hayvancılık sektörünü olumsuz etkiliyor. Tarım ve hayvancılık kenti Van’da üreticilerin hayvancılığı bırakmaması için desteklerin yapılması gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
VANLI ÇİFTÇİLER DESTEKLERİ ZAMANINDA ALAMADIKLARI İÇİN GÜBRE ALMAKTA ZORLANIYOR
Başkan Özgökçe, Vanlı çiftçilerin gübre alımında büyük sıkıntılar yaşadığını belirterek, “Çiftçiler, devlet desteklerini zamanında alamadıkları için gübre alımında sıkıntılar yaşıyor. Geçtiğimiz yaz aylarında satışı gerçekleştirilen hububatların prim desteklerinin tamamı henüz ödenmedi. Oysaki hem hububat bedellerinin hem de prim desteklerinin aynı anda peşin olarak ya da en az yarısının peşin olarak ödenmesi gerekiyor. Çünkü çiftçi, yaz aylarında biçerdöver ücretini, nakliye masraflarını ve işçilik giderlerini peşin olarak karşılıyor. Ancak hem hububat bedelleri hem de prim destekleri aylar sonra ödeniyor. Çiftçinin alın teri zamanında karşılık bulmalıdır” dedi.
VAN’DA BESİCİLER ARTAN BAKIM MASRAFLARI NEDENİYLE KÂR EDEMİYOR
Vanlı çiftçilerin artan maliyetler karşısında zorlandığını dile getiren Özgökçe, “Van’da besiciler artan bakım masrafları nedeniyle kâr edemiyor. Tarımsal ve hayvansal üretimde kullanılan gübre, mazot, yem, elektrik ve ilaç gibi girdilerin fiyatları her geçen gün artıyor. Bugün itibarıyla bir torba taban gübresi bin 400 TL, bir torba üre gübresi 970 TL ve bir torba süt yemi 750 TL'ye satılıyor. Girdi maliyetleri yükselirken, çiftçilerin desteklere en fazla ihtiyaç duyduğu bu dönemde ödemelerin gecikmesi, üreticileri ekonomik açıdan zor durumda bırakıyor. Tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması ve gıda tedarik zincirinin sekteye uğramaması için desteklerin zamanında ve toplu olarak ödenmesi şarttır” şeklinde konuştu.
BAŞKAN ÖZGÖKÇE’DEN ÇAĞRI: DESTEKLER BİR AN ÖNCE ÇİFTÇİLERE ULAŞTIRILMALIDIR
Her yıl mart ayı başında ödenmeye başlanan mazot ve gübre desteklerinin henüz yapılmadığını söyleyen Özgökçe, “Van’da 2024 yılı hububat prim destekleri kapsamında geçen hafta çiftçilerin bir kısmına ödeme yapılırken, diğer kısmına henüz ödeme yapılmadı. Destek ödemelerinin zamanında ve toplu olarak gerçekleştirilmesini talep ediyoruz. Destekler bir an önce çiftçilere ulaştırılmalıdır. Her yıl mart ayı başlarında ödenmeye başlanan gübre ve mazot destekleri, mart ayının ortalarına gelinmesine rağmen hâlâ ödenmedi” diye konuştu.
MART AYININ BAŞINDA ÖDENMESİ GEREKEN DESTEKLER HÂLÂ ÖDENMEDİ!
Özgökçe, Başkan Bayraktar’ın konuşmasını da hatırlatarak şunları söyledi: “Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın da belirttiği gibi: “Üretim ancak yeterli destek mekanizmalarıyla sürdürülebilir. Tarım sektörüne verilen destekler hayati önem taşıyor. Çiftçilerimiz, iklim değişikliği, doğal afetler, artan girdi maliyetleri ve piyasanın olumsuz koşullarına rağmen üretmeye devam ediyor. Üreticilerimizin bu mücadelesi, ancak yeterli destek mekanizmalarıyla sürdürülebilir. Mevcut destekleme sisteminde, ödemelerin yıl içine yayılarak parça parça ve farklı tarihlerde yapılması, çiftçilerin zaten yeterli olmayan ekonomik gücünü olumsuz etkiliyor. Gübre, mazot ve prim destekleri başta olmak üzere sertifikalı tohum, fide, fidan gibi tüm destek kalemleri farklı zamanlarda ödeniyor.”
“ÇİFTÇİ SİGORTA PRİMLERİ DÜŞÜRÜLMELİ”
Çiftçi BAĞ-KUR primlerinin yüksek olduğunu belirten Özgökçe, üretimin sürdürülebilirliği için çiftçilerin sigorta primlerinde düzenleme yapılması gerektiğinin altını çizerek sözlerini şöyle tamamladı: “Çiftçi BAĞ-KUR primleri, üreticilerin gelir seviyesine göre oldukça yüksek. Üretimin sürdürülebilirliği için devletin kadın çiftçilerin ve 40 yaş altı erkek üreticilerin sigorta primlerinin en az yüzde 50’sini karşılaması ve çiftçilerin 9 bin gün olan emeklilik prim gün sayısının, 7 bin 200 gün olan sigorta prim gün sayısına eşitlenmesi gerekmektedir.”
