Kentin son dönemlerde en popüler iki doğal alanı haline gelen Akdamar Adası ve Çarpanak Adası’nda Nisan ayı boyunca sunulan görsel şölen özellikle festival tarihlerinde büyük ilgi görürken vatandaşın ilgisi, turizm hareketliliği ve tanıtım konusunda önemli bir başarı sağlanmış oldu. Son birkaç yıldır çokça dikkat çeken iki alanda bu yıl kaydedilen görüntüler turizm adına umut verirken festival ve ziyaretler sonrasında ortaya çıkan görüntüler ise doğal yaşam adına büyük endişe yarattı.
AKDAMAR VE ÇARPANAK ADASI TEHLİKE ALTINDA
Van Akdamar Adası ve Çarpanak Adası son yıllarda kentin en çok ziyaret edilen ve ilgi gören iki turistik destinasyonu haline geldi. Özellikle badem çiçeklerinin eşsiz bir güzellik sunduğu dönemde öne çıkan Akdamar Adası ile Çarpanak Adası kentte yaşayan vatandaşların ilgi odağı olurken son iki yılda bu iki alan çok büyük ilgi görüyor. Özellikle Akdamar Adası son birkaç yıldır düzenlenen ‘Badem Çiçeği Festivali’ nedeniyle Nisan ayındaki festival döneminde her gün on binlerce insanı ağırlarken Çarpanak Adası da yine badem ağaçlarının renk cümbüşüne döndüğü Nisan ayı boyunca büyük bir nüfusu ağırlıyor. Özellikle geçtiğimiz hafta sonu rekor ziyaretçi alan ili ada ve ören yerlerindeki ilgi memnuniyet yaratırken bu güzelliklerin olduğu alanlardaki büyük yoğunluğun yarattığı tahribat, doğal yaşam alanlarının zarar görmesi gibi konular da dikkat çekti. Çevreciler ve önde gelen isimler bu hususa da dikkat çekerken festival dönemlerinde bu alanların büyük zarar gördüğüne işaret etti.
FESTİVAL VE GÜZELLİKLER KADAR TAHRİBAT DA KONUŞULDU
Yapılan haberler, paylaşılan görüntüler tüm Türkiye’nin Van’daki güzel görüntüleri izlemesini sağlarken özellikle sosyal medyada adalardaki tahribat da çok konuşuldu. Bilinçsiz bazı kesimlerin bitki florasını tahrip etmesin, doğal yaşam alanlarına zarar vermesi, yumurtlama döneminde olan martıların ve diğer kuş türlerinin yuvalarını ve yumurtalarını tahrip etmesi büyük tepki aldı. Çok yoğun bir giriş olması nedeniyle her iki adada ve etrafta ciddi bir tahribat oluşurken paylaşılan bazı görüntülere ve doğal alanları hoyratça kullananlara adeta tepki yağdı!
ÇARPANAK’TA TARLALARA SÜRDÜLER
Çarpanak Adası ile karşısındaki burundaki güzellikler de en Akdamar Adası kadar konuşulurken Nisan ayı boyunca Tuşba ilçesindeki bu alan da ilgi gördü. Yollarının kötülüğü ve ulaşımdaki sıkıntılara rağmen her gün binlerce insana Çarpanak’a akın ederken bir denetimin ve caydırıcı önlemin bulunmadığı alanda doğal güzellikler, Akdamar’da olduğu gibi tahrip edildi. Kuş popülasyonunun oldukça fazla olduğu Çarpanak civarında da yuvalar ve yaşam alanları mahvedilirken bazı vatandaşların ekin alanlarına sürmesi, araçların özensizce kullanılması ve yine floranın hiçe sayılması çokça konuşuldu.
“İKİ GÜZEL GÖRSEL UĞRUNA, İNSANLAR DOĞAYI VE TARİHİ KATLEDİYOR, YAZIK!”
Vanlılar bu alanların ilgi görmesi kadar tahrip edilmesinin de önemli olduğuna işaret ederken özellikle sorumluluk sahibi bazı kesimler bu dönemlerdeki tahribatın geri dönülmez facialara dönüşmemesi konusunda uyardı. Turizm Yönetim uzmanı Avşin Ayhan, adalardaki bu duruma dikkat çektiği mesajında; “Çarpanak Adası Akdamar Adası Adır Adası Hepsi kendine has flora ve faunaya sahip eşsiz değerlerimiz. Kontrolsüz bir şekilde tanıtıma ve turizme açılması tahribata sebep oldu olmaya da devam ediyor. Sosyal medyada iki güzel görsel uğruna insanlar doğayı, tarihi katlediyor. Yazık!”
TERS LALELER EZİLDİ, KIRILDI, ENDEMİK BİTKİ TÜRLERİ TALAN OLDU!
Sosyal medyada ciddi bir kitleye sahip Van Life adlı hesaptan da tahribata dair görseller paylaşılırken; “Bazı güzellikleri gerçekten hak etmiyoruz… Çarpanak Adası’ndaki o sessiz kilisenin önünde, ömrü zaten birkaç haftayla sınırlı olan ters laleleri bile kırmışlar. Dokunulmasa sadece bakılsa yeterdi oysa. Ama ne diyelim… Bazı ellerin yıkmak dışında bildiği bir şey yok.” denilerek endemik bir tür olan bitkilerin gördüğü zarara vurgu yapıldı. Doğan adlı bir vatandaş ise sert tepki göstererek; “Tüm Kurumlara çağrımızdır istilacı tür olan insanların Adır ve Çarpanak adası gibi biyoçeşitlilik anlamında katma değeri olan yerlere sokulmaması böyle giderse Van Gölü havzasında önemli yeri olan Van Gölü Martısı ve Ters Lale’nin hatta birçok endemik bitki türünün sonu gelecek.” Dedi.
TARİHİ YAPILARA DA ZARAR VERİLDİ!
Ferhat Men, adlı vatandaş ise Çarpanak’ta tarihi yapıların tahrip edilmesine şu sözlerle dikkat çekti; “Bugün korkunç bir şeye tanık olduk. Van Çarpanak Adasına yaptığım turda adadaki eski manastırın mezarlık bölümüne gittiğimde bir ailenin mezar taşlarından birini ocak olarak kullandıklarını gördüm. Bunlar yaşanırken binlerce kişi adayı görmeye geliyordu. Gezmek değil görmek lazım.” Öte yandan birçok vatandaş ise hem Çarpanak Adası’nda hem de Akdamar Adası’nda ev sahipliği yapılan birçok kuş türünün yuvalarının bozulduğu, yumurtalarının kırıldığı görüntüleri paylaşarak bu duruma tepki gösterdi. Vanlı doktor Gürkan İmre ise, yaşanan olumsuzluklarla ilgili olarak; “Bu Badem Çiçeği Festivali midir adı her neyse Akdamar Adasının tanıtımından çok kirlenmesine ve doğal yapısının yıpranmasına sebep oluyor. İnsan girdiği yeri tahrip eder. Ne kadar az insan o kadar iyi.”
KARAKAŞ: YOĞUN KATILIMLAR NEDENİYLE ADA YIPRANDI
Gazeteci Arif Karakaş da yaşanan olumsuzluklara dikkat çekerek Şehrivan aracılığı ile yaptığı değerlendirmede şu ifadelere yer verdi; “Van şanslı bir şehir aslında. Tarihi ve doğal güzellikleri iç içe. Yani bir adaya gittiğinize bu Akdamar olur, Çarpanak olur, Yedi Kilise ya da St. Thomas Manastırı bir diğer ismiyle Altınsaç Manastırına gittiğinizde hem tarihi hem de doğal güzelliği görüyorsunuz. Birçok şehirde bu tabloyu görmek neredeyse imkânsız. Akdamar adasını bunun dışında tutarsak diğer ismini sayamayacağımız birçok güzellik harap olmuş durumda. Adada maalesef festival dolayısıyla amiyane tabirle biraz yıprandı.”
“ŞEHRİMİZİN DOĞAL VE TARİHİ YAPILARINA SAHİP ÇIKMALIYIZ”
“Festival güzel elbette ama sonrasında gerekli temizlik ve tadilat işlemleri ivediyle yapılmalıdır. Diğer tarihi ve turistik yapılar ise yeni acilen koruma altına alınmalı ve turizme nitelikli bir şekilde kazandırılmalı. Van’da birçok tarihi yapı adeta kaderine terk edilmiş. Bu böyle olmamalı. Şehrimizin doğal ve tarihi yapılarına sahip çıkmalıyız. Tabi bunu sadece kamudan beklemek çok yanlış olur… Şehrin sahibi orada yaşayan kişilerdir. Bu anlamda bizlerin bu bilinçte olması gerekiyor.”
