11 ayın sultanı Ramazan ayı, Van’da büyük bir manevi heyecanla karşılanırken ekonomik zorluklar ve hayat pahalılığı bu yıl Ramazan’ın daha durgun ve buruk başlamasına neden oldu. Geçmişte Ramazan öncesinde Van’da yaşanan alışveriş hareketliliği yerini sessizliğe ve durgunluğa bıraktı. Son birkaç yıldır ekonomik zorluklarla mücadele eden Van’da çarşı ve pazarda beklenen hareketlilik yaşanmazken geçtiğimiz yıllara göre Ramazan hazırlığı yapamayan vatandaşlar, bu yıl zaruri ihtiyaçları almakla yetinmek zorunda kaldı. Zor günler yaşayan Vanlı esnaflar da bekledikleri Ramazan hareketliliğini yakalayamazken işlerinin durgun olmasından ve eski Ramazanları mumla aradıklarını söyleyen vatandaşlar Şehrivan aracılığı ile görüş bildirdi. Vanlılar, hayat pahalılığının Ramazan neşesine gölge düşürdüğünü ve eski Ramazanlara özlem duyduklarını dile getirdi.
VANLI ESNAFIN YÜZÜ RAMAZAN’DA DA GÜLMEDİ: İŞLERİMİZ ÇOK DURGUN
Van'da 10 yılı aşkın süredir esnaflık yapan Nebi Kaçak, işlerin durgunluğundan yakınarak şunları söyledi: “Ramazan ayı başladı ama işlerimiz çok durgun. Özellikle son 3-4 yıldır satışlarımız ciddi şekilde düştü. Bu yıl ise durum daha da kötü. Eskiden insanlar Ramazan öncesi büyük alışveriş yapardı ama şimdi zaruri ihtiyaçlar dışında kimse bir şey almıyor. Dükkânın halini görüyorsunuz; ne gelen var ne giden. Ahım şahım bir satış yapmadık. Ramazan ayında genellikle gıda ve temel ihtiyaç ürünleri satardık. Şimdi ise insanların alım gücü o kadar düştü ki en uygun fiyatlı ürünler bile elde kalıyor. Biz de fiyatları indirmek istiyoruz ama toptancıya, kiraya ve diğer giderlere yetişemiyoruz. Ramazan bereket ayıdır ama biz bu bereketi göremiyoruz.”
MÜŞTERİ YOK, TEZGAH YOK…
Van’da esnaflık yapan Murat Yılmaz, müşteri olmamasından dert yanarak, “Geçmişte Ramazan ayı daha gelmeden hazırlığımızı yapardık. Tezgâhlarımız dolup taşardı. Bizim de bir beklentimiz vardı. Zaman içinde çok şey değişti. Hele ki bu birkaç yılda çok şey değişti. Vatandaş ekonomik anlamda sorunlar yaşıyor. Bizde de durum aynı. Müşteri yok, satış yok. İnsanlar fiyatlardan şikâyetçi. Biz de kazanamıyoruz. Biz de hem ürün maliyetleriyle hem de düşük satışlarla başa çıkmaya çalışıyoruz” dedi.
“RAMAZAN’DA BEREKETİN YERİNİ DURGUNLUK ALDI”
Ali Kaynak adlı esnaf işlerinin durgun olduğunu belirterek, “Ramazan ayında eskiden bereket olurdu, şimdi ise durgunluk var. İnsanların alım gücü düştü, piyasa canlanmıyor. Gıda ürünlerinin fiyatları çok yüksek. Vatandaş zaten zor durumda, biz de bu durumdan etkileniyoruz. Herkes birbirine yardımcı olmaya çalışıyor ama gerçekten şartlar çok zor. Özellikle iftar ve sahur alışverişleri bizim için önemliydi. Fakat bu yıl birçok ürün rafta kalıyor. Biz esnaf olarak Ramazan’a özel indirimler yapmaya çalışıyoruz ama maliyetler çok yüksek. Ramazan ayında hem biz esnaf hem de vatandaşlar rahat nefes almak istiyoruz” dedi.
VATANDAŞ DA DERTLİ: HAYAT PAHALILIĞI RAMAZAN’IN TADINI KAÇIRDI
Metin Özbek adlı vatandaş, hayat pahalılığının Ramazan ayına gölge düşürdüğünü dile getirerek, “Hepimizin Ramazan ayı mübarek olsun. Ramazan güzel ve bereketli bir aydır. Maalesef hayat pahalılığı var. Her kalemde her şeye zam geliyor. Ama toplum olarak buna da alıştık. Ramazan hazırlığımızı yaptık. Bir şeyler almaya çalıştık. Fiyatlar çok pahalı. Ramazan ayından önceki fiyatlar yok. Ramazan’a özel zam yapılmış. Esnaflarımız da bu konuda vatandaşa yardımcı olmalıydı. Denetim yok. Eski Ramazanları arıyoruz. Eskiden Ramazan hazırlığı sorulmuyordu bile. Çünkü öyle bir sıkıntı yoktu. Ramazan’a neşeli giriyorduk. Ama artık hüzünlü giriyoruz” şeklinde konuştu.
İFTAR SOFRALARI ESKİ COŞKUSUNDAN UZAK
Zeki Yeşil adlı vatandaş, et ve süt ürünü almanın lüks olduğunun altını çizerek şunları aktardı: “Öncelikle tüm İslam âleminin Ramazan ayı mübarek olsun. Biz geçmişte Ramazan alışverişimizi sıkıntısız ve rahat şekilde yapardık. Şimdi fiyatlara bakıyoruz, sadece temel ihtiyaçlarımızı alabiliyoruz. Ramazan ayının bereketini hissedemiyoruz. Ramazan’da biraz farklı bir şeyler almak istiyorum ama fiyatlar çok pahalı. Önceden aldığım gıda ürünlerini şimdi yarı yarıya bile alamıyorum. Özellikle et ve süt ürünleri neredeyse lüks oldu. Vatandaşın durumu kötü. Biz de ne yapacağımızı şaşırdık.”
“ESKİ RAMAZAN AYLARINI ÇOK ARIYORUZ”
Ahmet Polat adlı vatandaş, ekonomik zorlukların toplumda derin etkiler bıraktığını ifade ederek, “Ramazan ayı tüm İslam âlemine hayırlı olsun. Van’da dar gelirli çok insan var. İmkânlar çok kısıtlı. Her şey çok pahalı. Eski Ramazan aylarını çok arıyoruz. Eski Ramazanlar geçti. Çok güzel geçerdi. Dünya çok değişti. Geçim sıkıntısı var. Çok şükür iyi kötü Ramazan hazırlığımızı yaptık ama insanlarımızın durumu çok kötü. Onların durumu böyleyken bizim olsa ne olur? Herkesin sofrasında yemek olmadıktan sonra bizim olsa da bir önemi yok” diye konuştu.
“KANAAT ETMEK LAZIM”
Gazi G. Adlı vatandaş, zorluklara rağmen şükretmenin önemine dikkat çekerek şöyle konuştu: “Ramazan’da dört dörtlük bir hazırlık yapmıyoruz. Kanaat ediyoruz, şükrediyoruz. Tabii zorluklar var. Her şey çok pahalı, fiyatlar çok yüksek. Ama kanaat etmek lazım. Çok daha zor durumda olanlar var. Mesela Gazze’deki Müslüman kardeşlerimizi düşününce bizim bolluk ve rahatlık içinde olduğumuzu görüyorum. Onlar da insan. Barınacakları hiçbir yerleri yok. Ekmeği, suyu bile zor buluyorlar. Allah’ın verdiğine hamd etmek lazım. Çok lüks yaşamaya da karşıyım. İnsanlar daha refah içinde olanlara imreniyorlar. Bu yanlış. Genel duruma baktığımızda biz iyiyiz.”
“ALLAH FAKİR FUKARAYA YARDIMCI OLSUN
Ferzende Akın adlı vatandaş, geçmişteki Ramazan aylarının özlemini şu sözlerle dile getirdi: “Ramazan ayı çok güzel bir aydır. Fakat bu hayat pahalılığı, zamlar hiçbir şeyin tadını bırakmadı. Dünya çok pahalı. İnsanlar zamlardan gözünü açamıyor. Ramazan hazırlığını yaptık ama geçmişteki gibi bir hazırlık olmadı. Peynirin kilosu 300 lira olmuş. Domatesin kilosu 50-60 lira. Biz yine bir şekilde alabiliyoruz. Durumu kötü olanlar ne yapsın? Allah fakir fukaraya yardımcı olsun.”
“VATANDAŞLAR RAMAZAN’DA BİRBİRİNE YARDIM ETMELİ”
Hasan Tan adlı vatandaş, Ramazan ayının bereketine vurgu yaparak ekonomik koşulların insanları zorladığını belirtip şunları söyledi: “Ramazan gerçekten çok bereketli bir ay ama hayat pahalılığı bizi çok etkiliyor. İnsanlar fakirleşti. Piyasa durgun, insanlar ne alacağını şaşırmış durumda. Eskiden Ramazan’da herkesin yüzü gülerdi, şimdi ise çoğu insan hüzünlü. Çünkü evine ekmek götüremeyecek durumda olan var. Bizler de bu duruma çok üzülüyoruz. Ramazan’da tüm Müslümanlar birbirine yardım etmeli, zor durumda olan vatandaşlarımıza el uzatmalıyız.”
